EEM-241 İleri Düzey Programlama

2024-2025 Güz Dönemi

Ders 4 - Python Programlama

Python kurmak için

https://www.python.org/ sitesinden Python indirilebilir.
(Önerilen) https://www.anaconda.com/download/success sitesinde Anaconda paketi indirilebilir. Bu durumda Python ile birlikte gerekli olabilecek başka programların kurulması da sağlanır.

Python programı yazmak için aşağıdaki yöntemlerden bir tanesi tercih edilebilir:

Not defterine program yazılır py uzantısı ile kaydedilir (Örneğin program.py). Komut penceresinden python program.py komutu ile program çalıştırılır.
VSCode, Spyder, PyCharm gibi gelişmiş programlama ortamları kullanılır.
Jupyter Notebook, Jupyter Lab (derste bu kullanılacak) gibi bilgisayarda çalışan veya Google Colab gibi uzaktan çalışan jupyter türevi sistemler kullanılabilir.

Jupyter Lab kullanımı:

Hücrelerdeki kodları Pythona gönderir sonucu hücrenin altına yazdırır.
Hücrenin üzerine çift tıklayarak veya ENTER tuşu ile edit moduna geçilir.
ESC’ye basılarak veya hücrenin soluna tıklayarak komut moduna geçilir.
Hücre seçili iken;
- Ctrl+Enter (Çalıştır ve hücrede kal),
- Shift+Enter (Çalıştır ve aşağıdaki hücreye geç) veya
- Alt+Enter (Çalıştır ve aşağıda hücre ekle) ile hücredeki kodlar çalıştırılır.
Komut modunda iken
- C: hücreyi kopyalar,
- X: hücreyi keser,
- V: hücreyi yapıştırır,
- D D: hücreyi siler,
- 0 0: Arka planda çalışan Python çekirdeğini yeniden başlatır,
- A: yukarı hücre ekler,
- B: aşağı hücre ekler.

Değişken Türleri

a=1
b=2
c=a+b
print(c) 
c=1
a+b

    3
    
    3

a=1

type(a)

int

Python nesne yönelimli bir programlama dilidir. Bundan dolayı pythonda her şey bir nesnedir. Örneğin tamsayı sınıfı için kullanılabilecek fonksiyonlar

dir(int)


    ['__abs__',
     '__add__',
     '__and__',
     '__bool__',
     '__ceil__',
     '__class__',
     '__delattr__',
     '__dir__',
     '__divmod__',
     '__doc__',
     '__eq__',
     '__float__',
     '__floor__',
     '__floordiv__',
     '__format__',
     '__ge__',
     '__getattribute__',
     '__getnewargs__',
     '__gt__',
     '__hash__',
     '__index__',
     '__init__',
     '__init_subclass__',
     '__int__',
     '__invert__',
     '__le__',
     '__lshift__',
     '__lt__',
     '__mod__',
     '__mul__',
     '__ne__',
     '__neg__',
     '__new__',
     '__or__',
     '__pos__',
     '__pow__',
     '__radd__',
     '__rand__',
     '__rdivmod__',
     '__reduce__',
     '__reduce_ex__',
     '__repr__',
     '__rfloordiv__',
     '__rlshift__',
     '__rmod__',
     '__rmul__',
     '__ror__',
     '__round__',
     '__rpow__',
     '__rrshift__',
     '__rshift__',
     '__rsub__',
     '__rtruediv__',
     '__rxor__',
     '__setattr__',
     '__sizeof__',
     '__str__',
     '__sub__',
     '__subclasshook__',
     '__truediv__',
     '__trunc__',
     '__xor__',
     'as_integer_ratio',
     'bit_length',
     'conjugate',
     'denominator',
     'from_bytes',
     'imag',
     'numerator',
     'real',
     'to_bytes']

a=1.0

type(a)


    float

a="isim soyisim"

type(a)

str

Değişken tanımlama

Değişken isimlendirme kuralları ve önerileri

Değişkenler numara başlayamaz: 1a hatalı, a1 doğru
Değişken kelimeleri arasında boşluk bırakılmaz, boşluk yerine _ kullanılır: “bir değişken” hatalı, bir_degisken doğru
Python anahtar kelimeleri değişken olarak kullanılmamalıdır. print=1 hatalı, print_=1 şeklinde kullanılabilir.
Anlamlı değişken isimleri kullanmak faydalı olur. t=0 yerine toplam=0 gibi.

a_1=1
a_1

# yorum satırı için # sembolu kullanılır
jupyter de kısayolu Ctrl+/ dir

a=1
A=2
# python büyük küçük harf duyarlıdır
a, A


    (1, 2)

print fonksiyonu

print("merhaba", end=" ")
print("merhaba")
print("merhaba")


    merhaba merhaba
    merhaba

print(a,b,c, sep="-")


    1-2-1

help(print)

    Help on built-in function print in module builtins:
    
    print(...)
        print(value, ..., sep=' ', end='\n', file=sys.stdout, flush=False)
        
        Prints the values to a stream, or to sys.stdout by default.
        Optional keyword arguments:
        file:  a file-like object (stream); defaults to the current sys.stdout.
        sep:   string inserted between values, default a space.
        end:   string appended after the last value, default a newline.
        flush: whether to forcibly flush the stream.

a=1
b=2
print(a,b)
print(a,b)

    1 2
    1 2

print("abc\ndef\nghi")
print("abc\n\tdef\n\tghi")

    abc
    def
    ghi
    abc
    	def
    	ghi

a=1
b=2
c=a+b
print(a,"+",b,"=",c)
print(f"{a}+{b}={c}")
metin = f"{a}+{b}={c}"
print(metin)

print(f"{a}+{b}={a+b}")

string türü

a="isim soyisim"

a.upper()


    'ISIM SOYISIM'

Bir nesne ile ilgili kullanılabilecek fonksiyonlara dir fonksiyonu ile bakılabilir.

dir(a)
# veya dir(str) ile string fonksiyonlarına ulaşılabilir.


    ['__add__',
     '__class__',
     '__contains__',
     '__delattr__',
     '__dir__',
     '__doc__',
     '__eq__',
     '__format__',
     '__ge__',
     '__getattribute__',
     '__getitem__',
     '__getnewargs__',
     '__gt__',
     '__hash__',
     '__init__',
     '__init_subclass__',
     '__iter__',
     '__le__',
     '__len__',
     '__lt__',
     '__mod__',
     '__mul__',
     '__ne__',
     '__new__',
     '__reduce__',
     '__reduce_ex__',
     '__repr__',
     '__rmod__',
     '__rmul__',
     '__setattr__',
     '__sizeof__',
     '__str__',
     '__subclasshook__',
     'capitalize',
     'casefold',
     'center',
     'count',
     'encode',
     'endswith',
     'expandtabs',
     'find',
     'format',
     'format_map',
     'index',
     'isalnum',
     'isalpha',
     'isascii',
     'isdecimal',
     'isdigit',
     'isidentifier',
     'islower',
     'isnumeric',
     'isprintable',
     'isspace',
     'istitle',
     'isupper',
     'join',
     'ljust',
     'lower',
     'lstrip',
     'maketrans',
     'partition',
     'replace',
     'rfind',
     'rindex',
     'rjust',
     'rpartition',
     'rsplit',
     'rstrip',
     'split',
     'splitlines',
     'startswith',
     'strip',
     'swapcase',
     'title',
     'translate',
     'upper',
     'zfill']


    'isim soyisim'

a.count("i")

help(a.count)
# veya help(str.count) ile dokümantasyona ulaşılabilir.

    
    Help on built-in function count:
    
    count(...) method of builtins.str instance
        S.count(sub[, start[, end]]) -> int
        
        Return the number of non-overlapping occurrences of substring sub in
        string S[start:end].  Optional arguments start and end are
        interpreted as in slice notation.

metin1="string icin cift tirnak kullanılabilir."
metin2='tek tırnak da kullanılabilir.'
metin3="cift tirnak icinde kesme isareti (') kullanılabilir."
metin4='tek tirnak icinde tekrar tek tirnak kullanilcaksa ters slash ile kullanılır. \' '
print(metin1, metin2)
print(metin3)
print(metin4)

    string icin cift tirnak kullanılabilir. tek tırnak da kullanılabilir.
    cift tirnak icinde kesme isareti (') kullanılabilir.
    tek tirnak icinde tekrar tek tirnak kullanilcaksa ters slash ile kullanılır. '

Stringlerin indisleri

a="Bu bir metindir."

len(a)

a[0], a[len(a)-1], a[5], a[-1], a[-4]

    ('B', '.', 'r', '.', 'd')

a[0:3], a[8:11], a[:5], a[5:]

    ('Bu ', 'eti', 'Bu bi', 'r metindir.')

    'Bu bir metindir.'

a[3:11:2], a[::2], a[::-1],a[::-2]

    ('brmt', 'B i eidr', '.ridnitem rib uB', '.intmrbu')

birinci_kelime="Merhaba"
ikinci_kelime="Dünya"
birinci_kelime+ikinci_kelime

    'MerhabaDünya'

birinci_kelime="Merhaba"
ikinci_kelime="Dünya"
birinci_kelime+" "+ikinci_kelime

    'Merhaba Dünya'

birinci_kelime * 10

    'MerhabaMerhabaMerhabaMerhabaMerhabaMerhabaMerhabaMerhabaMerhabaMerhaba'

print("-"*30)

    ------------------------------

a="bu bir metindir"
a.split(" ")

    ['bu', 'bir', 'metindir']

a.replace("b","B")

    'Bu Bir metindir'

Aritmetik operatörler

a=5
b=7
c=a+b
c

c=a-b
c

-2

c=a*b
c

c=a/b
c

    0.7142857142857143

b=14
c=b//a
c

a,b = 23, 5
a,b

    (23, 5)

c=a%b
c

a=2
b=4
c=a**b
c

2**10

a=b=c=100
a,b,c

    (100, 100, 100)

144**0.5

    12.0