EEM-241 İleri Düzey Programlama
2024-2025 Güz Dönemi
Ders 8 - Python Programlama
tuple (demet)
a=["muz","elma","armut","karpuz","kiraz"]
type(a)
list
a=("muz","elma","armut","karpuz","kiraz")
type(a)
tuple
a[0],a[-1],a[2:4],a[::-1]
('muz',
'kiraz',
('armut', 'karpuz'),
('kiraz', 'karpuz', 'armut', 'elma', 'muz'))
a[0]="Muz"
---------------------------------------------------------------------------
TypeError Traceback (most recent call last)
D:\Temps\Temp\ipykernel_3656\1863777897.py in <cell line: 1>()
----> 1 a[0]="Muz"
TypeError: 'tuple' object does not support item assignment
type(a)
tuple
a_list = list(a)
a_list
['muz', 'elma', 'armut', 'karpuz', 'kiraz']
a_list[0]="Muz"
a=tuple(a_list)
a
('Muz', 'elma', 'armut', 'karpuz', 'kiraz
’)
a=(3,2,1,5,3)
len(a), sum(a),max(a),min(a)
(5, 14, 5, 1)
a=(1,2,"metin",5.0,True, [1,2,3])
a
(1, 2, 'metin', 5.0, True, [1, 2, 3])
for i in a:
print(f"{i} türü:{type(i)}")
1 türü:<class 'int'>
2 türü:<class 'int'>
metin türü:<class 'str'>
5.0 türü:<class 'float'>
True türü:<class 'bool'>
[1, 2, 3] türü:<class 'list'>
in kullanımı
metin="abc"
"a" in metin
True
liste=[1,2,3,4,5]
3 in liste
True
tpl=(1,2,3,4,5)
3 in liste
True
tpl=(1,2,3,4,5)
3 not in liste
False
a=(1,2,"metin",5.0,True, [1,2,3],"abc","xyzwq",1,"def")
for eleman in a:
if type(eleman)==str and "e" in eleman:
print(eleman)
metin
def
# a tuple ının 7 elemanının son harfine nasıl ulaşırım.
a[7][-1]
'q
’
a="bir metin"
type(a)
str
a=tuple(a)
a
('b', 'i', 'r', ' ', 'm', 'e', 't', 'i', 'n')
a="bir metin"
a=list(a)
a
['b', 'i', 'r', ' ', 'm', 'e', 't', 'i', 'n']
b=""
for karakter in a:
b += karakter
b
'bir metin
’
"--".join(a), "".join(a)
('b--i--r-- --m--e--t--i--n', 'bir metin')
x = 1,2,3
type(x)
tuple
x=1,
type(x)
tuple
x = 8,2,4
a,b,c = x
a,c
(8, 4)
x= 1, 2, 4, 9, 1, 5
a,b=x
---------------------------------------------------------------------------
ValueError Traceback (most recent call last)
D:\Temps\Temp\ipykernel_3656\4102615415.py in <cell line: 1>()
----> 1 a,b=x
ValueError: too many values to unpack (expected 2)
a,*c,b=x
x,a,b,c
((1, 2, 4, 9, 1, 5), 1, 5, [2, 4, 9, 1
])
x
(1, 2, 4, 9, 1, 5
)
a,*c,b,d=x
a,b,d,c
(1, 1, 5, [2, 4, 9])
x
(1, 2, 4, 9, 1, 5
)
x.count(1),x.index(9)
(2, 3
)
a=[4,2,1,2,3,4,5]
b=tuple(i**2 for i in a)
b
(16, 4, 1, 4, 9, 16, 25)
# b tuple cift elemanlarında yeni bir tuple elde edelim.
c=tuple(i for i in b if i%2==0)
c
(16, 4, 4, 16
)
set (küme)
a={1,2,3,4,5}
type(a),a
(set, {1, 2, 3, 4, 5
})
a={1,2,3,4,5,1,4}
a
{1, 2, 3, 4, 5
}
b={2,3,9,8,4}
a-b
{1, 5
}
a.union(b), a.intersection(b)
({1, 2, 3, 4, 5, 8, 9}, {2, 3, 4
})
a=set()
a.add(1)
a.add(2)
a.add(1)
a
{1, 2
}
a.remove(1)
a
{2
}
a={"a",1,1.0,2,7,"abc",1}
a
{1, 2, 7, 'a', 'abc
’}
a[0]
---------------------------------------------------------------------------
TypeError Traceback (most recent call last)
D:\Temps\Temp\ipykernel_3656\1109539928.py in <cell line: 1>()
----> 1 a[0]
TypeError: 'set' object is not subscriptable
x={i**2 for i in range(5)}
x
{0, 1, 4, 9, 16}
Dictionary (Sözlük)
# sozlukte anahtar:deger seklinde veriler olur
a={"isim":"ali", "numara":123, "bolum":"eem"}
a
{'isim': 'ali', 'numara': 123, 'bolum': 'eem
’}
a["bolum"],a["isim"]
('eem', 'ali
’)
a[0]
---------------------------------------------------------------------------
KeyError Traceback (most recent call last)
D:\Temps\Temp\ipykernel_3656\1109539928.py in <cell line: 1>()
----> 1 a[0]
KeyError: 0
a={"isim":"ali", "numara":123, "bolum":"eem",1:100}
a
{'isim': 'ali', 'numara': 123, 'bolum': 'eem', 1: 100
}
a[1]
100
a["ders"]="Programlama"
a["not"]=55
a
{'isim': 'ali',
'numara': 123,
'bolum': 'eem',
1: 100,
'ders': 'Programlama',
'not': 55}
a[0]=500
a
{'isim': 'ali',
'numara': 123,
'bolum': 'eem',
1: 100,
'ders': 'Programlama',
'not': 55,
0: 500}
# a sozluğündeki eem'nin ortadaki harfine ulaşmak için:
a["bolum"][1]
'e
’
a.values()
dict_values(['ali', 123, 'eem', 100, 'Programlama', 55, 500])
a.keys()
dict_keys(['isim', 'numara', 'bolum', 1, 'ders', 'not', 0
])
list(a.keys())[2][-1]
'm'
a.items()
dict_items([('isim', 'ali'), ('numara', 123), ('bolum', 'eem'), (1, 100), ('ders', 'Programlama'), ('not', 55), (0, 500)])
x,y=(1,2)
y
2
for key,value in a.items():
print(f"{key}: {value}")
isim: ali
numara: 123
bolum: eem
1: 100
ders: Programlama
not: 55
0: 500
for x in a:
print(x)
isim
numara
bolum
1
ders
not
0
for x in a:
print(a[x])
ali
123
eem
100
Programlama
55
500
aile={
"baba":{"isim":"ali", "yas":40, "meslek":"öğretmen"},
"anne":{"isim":"ayşe","yas":35,"meslek":"memur"},
"cocuk":{"isim":"mehmet","yas":10}
}
aile
{'baba': {'isim': 'ali', 'yas': 40, 'meslek': 'öğretmen'},
'anne': {'isim': 'ayşe', 'yas': 35, 'meslek': 'memur'},
'cocuk': {'isim': 'mehmet', 'yas': 10}}
aile["cocuk"]["isim"]
'mehmet'
aile["cocuk"]["meslek"]="Öğrenci"
aile
{'baba': {'isim': 'ali', 'yas': 40, 'meslek': 'öğretmen'},
'anne': {'isim': 'ayşe', 'yas': 35, 'meslek': 'memur'},
'cocuk': {'isim': 'mehmet', 'yas': 10, 'meslek': 'Öğrenci'}}
for kisi in aile:
print(aile[kisi]["isim"])
ali
ayşe
mehmet
for bilgi in aile.values():
print(bilgi["isim"])
ali
ayşe
mehmet
x={1,2,3}
type(x)
set
x={1:2}
type(x)
dict
x=set()
# sayılar ve kareleri
sayilar_ve_kareleri = {}
for i in range(1,10):
sayilar_ve_kareleri[i]=i**2
sayilar_ve_kareleri
{1: 1, 2: 4, 3: 9, 4: 16, 5: 25, 6: 36, 7: 49, 8: 64, 9: 81
}
metin="abcdeabddfaaabcbdbddeebdac"
harf_sayilari = dict() # {} yapabilirdik
for harf in metin:
if harf not in harf_sayilari:
harf_sayilari[harf]=1
else:
harf_sayilari[harf] += 1
harf_sayilari
{'a': 6, 'b': 6, 'c': 3, 'd': 7, 'e': 3, 'f': 1}
for harf, sayi in harf_sayilari.items():
print(f"{harf} harfinden {sayi} tane var")
a harfinden 6 tane var
b harfinden 6 tane var
c harfinden 3 tane var
d harfinden 7 tane var
e harfinden 3 tane var
f harfinden 1 tane var
for harf in harf_sayilari:
print(f"{harf} harfinden {harf_sayilari[harf]} tane var")
a harfinden 6 tane var
b harfinden 6 tane var
c harfinden 3 tane var
d harfinden 7 tane var
e harfinden 3 tane var
f harfinden 1 tane var
Türlerin bool karşılıkları
bool(1),bool(0),bool(-1),bool([0]),bool([]),bool(""),bool("0")
(True, False, True, True, False, False, True)
any all
a=[True, True,False]
all(a), any(a)
(False, True)
a=[1,2,1,4,2,0,1,2,3]
all(a)
False
sifir_var=False
for sayi in a:
if sayi==0:
sifir_var=True
break
sifir_var
True
if all(a):
print("listenin icinde 0 yok")
else:
print("listenin icinde 0 var")
True
a=[1,2,1,4,2,0,1,6,2,3]
if any([i>5 for i in x]):
print("listede 5'ten büyük en az 1 sayı var")
[False, False, False, False, False, False, False, True, False, False]
enumerate
a="bu bir metindir."
i=0
for kar in a:
print(f"{i}:{kar}", end=" ")
i += 1
0:b 1:u 2: 3:b 4:i 5:r 6: 7:m 8:e 9:t 10:i 11:n 12:d 13:i 14:r 15:.
for i, kar in enumerate(a):
print(f"{i}:{kar}", end=" ")
0:b 1:u 2: 3:b 4:i 5:r 6: 7:m 8:e 9:t 10:i 11:n 12:d 13:i 14:r 15:.
list(enumerate(a, start=1))
[(1, 'b'),
(2, 'u'),
(3, ' '),
(4, 'b'),
(5, 'i'),
(6, 'r'),
(7, ' '),
(8, 'm'),
(9, 'e'),
(10, 't'),
(11, 'i'),
(12, 'n'),
(13, 'd'),
(14, 'i'),
(15, 'r'),
(16, '.')]
a=[1,4,3,2,1]
b=[3,2,2,3,4]
c=[]
for i in range(len(a)):
c.append(a[i]+b[i])
c
[4, 6, 5, 5, 5]
i=0
c=[]
for sayi in a:
c.append(sayi+b[i])
i+=1
c
[4, 6, 5, 5, 5]
c=[]
for i, sayi in enumerate(a):
c.append(sayi+b[i])
c
[4, 6, 5, 5, 5]
zip fonksiyonu
c=[]
for i,j in zip(a,b):
c.append(i+j)
c
[4, 6, 5, 5, 5]
[i+j for i,j in zip(a,b)]
print(a)
print(b)
[1, 4, 3, 2, 1]
[3, 2, 2, 3, 4]
list(zip(a,b))
[(1, 3), (4, 2), (3, 2), (2, 3), (1, 4)]
x,y = (1, 3)
y
3
#a ve b listesinin elemanlarını kullanarak bir sozluk yapalım
a=[1, 4, 3, 2, 7]
b=[3, 2, 2, 3, 4]
c=dict()
for i,j in zip(a,b):
c[i]=j
c
{1: 3, 4: 2, 3: 2, 2: 3, 7: 4}
{i:j for i,j in zip(a,b)}
{1: 3, 4: 2, 3: 2, 2: 3, 7: 4}
{x[0]:x[1] for x in zip(a,b)}
{1: 3, 4: 2, 3: 2, 2: 3, 7: 4}
kisiler=["mehmet","ali","ahmet","ayşe"]
sehirler = ["isparta","burdur","antalya","denizli"]
i=0
for i in range(len(kisiler)):
print(f"{kisiler[i]}: {sehirler[i]}")
mehmet: isparta
ali: burdur
ahmet: antalya
ayşe: denizli
for i, kisi in enumerate(kisiler):
print(f"{kisi}: {sehirler[i]}")
mehmet: isparta
ali: burdur
ahmet: antalya
ayşe: denizli
for kisi, sehir in zip(kisiler,sehirler):
print(f"{kisi}: {sehir}")
mehmet: isparta
ali: burdur
ahmet: antalya
ayşe: denizli
kutuphanelerden fonksiyon kullanma
import math
dir(math)
['__doc__',
'__loader__',
'__name__',
'__package__',
'__spec__',
'acos',
'acosh',
'asin',
'asinh',
'atan',
'atan2',
'atanh',
'ceil',
'comb',
'copysign',
'cos',
'cosh',
'degrees',
'dist',
'e',
'erf',
'erfc',
'exp',
'expm1',
'fabs',
'factorial',
'floor',
'fmod',
'frexp',
'fsum',
'gamma',
'gcd',
'hypot',
'inf',
'isclose',
'isfinite',
'isinf',
'isnan',
'isqrt',
'ldexp',
'lgamma',
'log',
'log10',
'log1p',
'log2',
'modf',
'nan',
'perm',
'pi',
'pow',
'prod',
'radians',
'remainder',
'sin',
'sinh',
'sqrt',
'tan',
'tanh',
'tau',
'trunc']
help(math.sin)
Help on built-in function sin in module math:
sin(x, /)
Return the sine of x (measured in radians).
math.e, math.pi
(2.718281828459045, 3.141592653589793)
math.sqrt(16)
4.0
from math import pi
pi
3.141592653589793
import math as matematik
matematik.pi
3.141592653589793
from math import pi as pi_sayisi
pi_sayisi
3.141592653589793
from math import pi as pi_sayisi, e as e_sayisi
from math import sin,pi, radians
for derece in range(0,360,30):
# derece_rad = (derece/180)*pi
derece_rad = radians(derece)
print(f"{derece:3} : {sin(derece_rad):.2f}")
0 : 0.00
30 : 0.50
60 : 0.87
90 : 1.00
120 : 0.87
150 : 0.50
180 : 0.00
210 : -0.50
240 : -0.87
270 : -1.00
300 : -0.87
330 : -0.50
from math import gcd as ebob
ebob(21,14)
7
import math
math.factorial(100)
93326215443944152681699238856266700490715968264381621468592963895217599993229915608941463976156518286253697920827223758251185210916864000000000000000000000000
fonksiyonlar
def topla(a,b,c):
return a+b+c
topla(1,2,3)
6
def topla(a,b,c):
toplam = a+b+c
return toplam
topla(1,2,3)
6
def topla(a,b,c):
parametreler = (a,b,c)
toplam = 0
for parametre in parametreler:
if type(parametre)==int or type(parametre)==float:
toplam += parametre
else:
print(f"{c} sayı değil")
return toplam
topla(5,2,"3")
3 sayı değil
7
def topla(a,b,c):
return a+b+c
topla(1,2)
---------------------------------------------------------------------------
TypeError Traceback (most recent call last)
D:\Temps\Temp\ipykernel_14060\336.py in <cell line: 3>()
1 def topla(a,b,c):
2 return a+b+c
----> 3 topla(1,2)
TypeError: topla() missing 1 required positional argument: 'c'
def topla(a,b=0,c=0):
toplam = a+b+c
return toplam
topla(1)
1
def topla(a,b,*args):
print(args)
topla(1,2,9,2,3,4,5)
(9, 2, 3, 4, 5)
def topla(a,b,*args):
toplam = a+b
for arg in args:
toplam += arg
return toplam
topla(1,2,3,1,3,1,2,3,4,5,6,4,1)
36
import math
def uzaklik(a:tuple, b:tuple)->float:
""" birinci parametre x1,y1 şeklinde bir noktanın koordinatları olmalı,
ikinci parametre x2,y2 şeklinde bir noktanın koordinatları olmalı,
fonksiyon girilen noktalar arasındaki uzaklığı döndürür.
"""
x1,y1 = a
x2,y2 = b
uzaklik = math.sqrt((x1-x2)**2+(y1-y2)**2)
return uzaklik
uzaklik((1,1),(4,5))
5.0
help(uzaklik)
Help on function uzaklik in module __main__:
uzaklik(a: tuple, b: tuple) -> float
birinci parametre x1,y1 şeklinde bir noktanın koordinatları olmalı,
ikinci parametre x2,y2 şeklinde bir noktanın koordinatları olmalı,
fonksiyon girilen noktalar arasındaki uzaklığı döndürür.
lambda
a=lambda x: x+2
a(2)
4
topla=lambda x,y:x+y
topla(1,4)
5
tuple_topla = lambda x: x[0]+x[1]
a=(4,5)
tuple_topla(a)
9
a=[(3,2),(1,4),(5,1)]
a
[(3, 2), (1, 4), (5, 1)]
a.sort()
a
[(1, 4), (3, 2), (5, 1)]
a.sort(key=lambda x:x[1])
a
[(5, 1), (3, 2), (1, 4)]
karmaşık sayılar
a=3+5j
type(a)
complex
b=5+7j
a+b
(8+12j)
dir(a)
['__abs__',
'__add__',
'__bool__',
'__class__',
'__delattr__',
'__dir__',
'__divmod__',
'__doc__',
'__eq__',
'__float__',
'__floordiv__',
'__format__',
'__ge__',
'__getattribute__',
'__getnewargs__',
'__gt__',
'__hash__',
'__init__',
'__init_subclass__',
'__int__',
'__le__',
'__lt__',
'__mod__',
'__mul__',
'__ne__',
'__neg__',
'__new__',
'__pos__',
'__pow__',
'__radd__',
'__rdivmod__',
'__reduce__',
'__reduce_ex__',
'__repr__',
'__rfloordiv__',
'__rmod__',
'__rmul__',
'__rpow__',
'__rsub__',
'__rtruediv__',
'__setattr__',
'__sizeof__',
'__str__',
'__sub__',
'__subclasshook__',
'__truediv__',
'conjugate',
'imag',
'real']
a.conjugate(),a.real, a.imag
((3-5j), 3.0, 5.0)
a=3+4j
abs(a)
5.0
import cmath
dir(cmath)
['__doc__',
'__loader__',
'__name__',
'__package__',
'__spec__',
'acos',
'acosh',
'asin',
'asinh',
'atan',
'atanh',
'cos',
'cosh',
'e',
'exp',
'inf',
'infj',
'isclose',
'isfinite',
'isinf',
'isnan',
'log',
'log10',
'nan',
'nanj',
'phase',
'pi',
'polar',
'rect',
'sin',
'sinh',
'sqrt',
'tan',
'tanh',
'tau']
a=3+4j
b=5+12j
a+b,a-b,a*b,a/b
((8+16j), (-2-8j), (-33+56j), (0.37278106508875736-0.09467455621301774j))
r=abs(a)
aci=cmath.phase(a)
aci_derece = (aci / cmath.pi)*180
r,aci_derece
(5.0, 53.13010235415597)
def kartezyene_cevir(kutupsal_kar_sayi):
r, theta = kutupsal_kar_sayi
theta_rad=(theta/180)*cmath.pi
return cmath.rect(r, theta_rad)
def kutupsala_cevir(z):
r, theta= cmath.polar(z)
theta_derece=(theta/cmath.pi)*180
return (r, theta_derece)
x=kutupsala_cevir(3+4j + kartezyene_cevir((5.0, 53.13010235415597)))
x
(10.0, 53.13010235415597)